We gaan weer naar huis.

We besluiten om op ons gemak vandaag te vertrekken i.p.v. morgen voor 10 uur uit de caravan te moeten zijn. Het weer wordt toch slechter en het slapen in de nauwe bedden met muggen zijn we beu. Als we vandaag vertrekken kunnen we het ook op ons gemak doen en dat spreekt ons wel aan.

De auto zit vol (volgend jaar toch maar een dakkoffer gaan regelen) en de caravan is schoon. De inspectie daarvan verloopt soepel en we melden ons af bij de receptie. Dag Korperich ! zwaaien de kinderen.

We rijden vlotjes door Duitsland maar eenmaal na Luik/Liege gaat het mis, welopen grandioos vast in Belgie. We hadden de keuze voor rijden over Maastricht gemaakt, maar dat hadden we beter niet kunnen doen. Antwerpen was waarschijnlijk veel sneller geweest.. maar zoiets is altijd achteraf.

Tussen Luik en Maastricht is men bezig met wegwerkzaamheden; 7 km file. Bij Maastricht hebben ze nog steeds geen ring (rare Limburgers, nog steeds een hoofdstad zonder ring)en die6 stoplichten dieje dwars door Maastricht sturen, die kunnen hetmet deze vakantiedrukte helemaal niet aan natuurlijk: 5 km file.

En voor Eindhoven gaat het weer mis. Bij Leende rijden we weer in een file: 5 km. En we sluiten bij Batadorp Veldhoven weer netjes achter aanj: 2 km en vervolgens nog 2 km bij Airport Eindhoven... Ondertussen is het weer vreselijk slecht geworden. Hoosbuien, wolkbreuken en helaas is ook nog niet allesZOAB op dit traject. Het zicht is soms erg slecht en het isvermoeiend rijden.Er is ook veel vrachtverkeer en auto's met caravans.

In Maastricht draaien we maar eerst even af bij de Mac voor een dringende plaspauze en lunch. Dan hebben we er al drie uur op zitten. Uiteindelijk zijn we pas om half zes thuis terwijl we om kwart voor 12 vertrokken waren.

Op de heenweg reden we op hetzelfde traject vlot door en waren we in 3 en half uur thuis maar terug doen we er twee keer zo lang over en i.p.v. zon hadden we noodweer.

Nou ja.. we zijn in ieder geval blij weer inons eigenlekkere ruime huis te zijn met heerlijke bedden. Gauw halen we Chinees en genieten wevan onze thuiskomst.

Op vakantie gaan is leuk maar ik vind thuiskomen ook altijd heerlijk...

Tot de volgende vakantie.

De leisteenmijn van Fell bij Trier.

Het weer was vandaag wat minder en we hebben een hoosbui onderweg gehad. Goed weer om iets te gaan bezoeken wat niet zo weergevoelig is en deze mijn stond nog op mijn verlanglijstje.

Helaas was de kopermijn in Stolzembourg alleen voor groepen toegankelijk want die had ik graag gezien. Maar een leisteenmijn is zeker zo interessant. Hier werd sinds de Romeinse tijd leisteen gewonnen. Dit werd toen voornamelijk gebruikt voor opbouw en staldaken. Pas in de middeleeuwen ging men het veel meer als dakbedekking gebruiken. Nu nog zie je in de omgeving Luxemburg Duitsland erg veel leisteendaken. Want de zwart/blauwe (en ook groen/rode) leisteen is niet aan verweer of erosie onderhevig. Gebouwen die het hebben hoeven het nooit te vervangen en het blijft eeuwenlang bestaan in de oorspronkelijke vorm.

Dit dak van de toren van Bourscheid is dus met leisteenplaatjes afgedekt. Maar je ziet dit ook veel bij huizen en kerken. Dit zijn kleine leisteenplaatjes die in mallen zijn gemaakt van leisteenstukken. Er ontstond erg veel leisteenafval mee. Dat werd soms weer hergebruikt in de mijn om te stutten of het werd op een berghelling gegooid. Zo ontstond eenprima leefgebied voor blindslangen en hagedissen. De zwarte leisteen houdtnamelijk goedwarmte vast.

De leistenen bodem in dit gebied zorgt daarom ook voor zo'n succesvolle wijnbouw. De moeselwijnen vanwaar de druiven op leisteen zijn gekweekt, zijn heerlijk en herkenbaar van smaak. De bergwanden hier staan vol met wijngaarden i.p.v. met korenvelden.

Het mijnendal kent wel 40 mijnen waarvan er nu nog slechts enkelen in gebruik zijn. Het werken in de mijn is zwaar en ongezond. Vroeger had men weinig verlichting. niet meer dan wat fakkels en stormlantaarns en het geflits van de springstof. Mensen maar ook oudere kinderen werkten lange dagen in de mijn zonder daglicht te zien en de zware leisteenplaten en brokstukken moesten in eerste instantie met sjouwen getransporteerd worden. Later kwam er een railsysteem in de 19de eeuw, echter die karretjes moesten dan door een man of twee worden geduwd..paarden waren veel duurder.

De mijnbouw was zwaar en (dodelijke) ongevallen kwamen regelmatig voor. Er werd van wanden en plafonds gehakt en met springstof gewerkt. Niet zonder risico dus. Platen leisteen (wat van nature in lagen is opgebouwd door zeesedimenten die onder druk zijn ontstaan) zijn van natuurlijk materiaal en onvoorspelbaar in breken en loskomen. Regelmatig kwamen hele stukken of platen los van plafonds of wanden. Men stutte niet met houtwerk zoals men dit in kolenmijnen wel deed, dit kon vaak niet door de structuur van de platen. Het knallen van de springstof leidde tot gehoorschade.

Het ongezonde aspect lag verder niet in gasvorming of chemisch schadelijke stoffen zoals bij andere mijnbouw vaak wel het geval was. Maar de lei vergruisde makkelijk tijdens het werken en dat veroorzaakte stoflongen, door gebrek aan daglicht en eenzijdige voeding onstond een vitamine gebrek. Dit resulteerde in dwerggroei en vergroeingen in de rug (scoliose) bij de mensen en met name de kinderen. Denk aan het sprookje Sneeuwwitje en zeven dwergjes. De dwergjeskomen hier dusvandaan.Kijk eens naar het gereedschap van dwergen. De pikhouwelen en kaarslampen. Zo onstonden dwergen in sprookjes.

Reumatische aandoeningen door de vochtige en koude lucht ondergronds waren bekend fenomeen. Ik had het zelf behoorlijk fris (13 graden)en ik moest er niet aan denken zo lang onder de grond te moeten blijven. Ik vond een uur al spannend genoeg. Op een goed moment zaten we 70 meter diep.. en ik hoopte vurig dat er geen aardbeving zou komen..Vleermuizen daarentegen overwinteren graag in deze mijngangen. Door de constante temperatuur en tochtvrije omgeving, is dit een ideale plaats om een winterslaap te doen van oktober tot april.

De mijnwerkers hooptenaltijd op een veilige thuiskomst. Ze hebben daneen beschermheilige: de heilige Barbara. Zij werd door haar vader opgesloten in een toren en werd door God bevrijdt. Mijnwerkers kennen het opgesloten gevoel maar al te goed vandaar dat ze zich tot Barbara wenden. Er staan ook diverse heiligenbeelden van haar in mijnen waar kaarsjes gebrand werden.

De kinderen die nog te jong waren om te werken brachten 's middag soep en eten dat hun moeders maakten,naar hun vaders en broers. Hiervoor moesten ze altijd het laatste uur school verzuimen en eigenlijk mocht dit niet. Men liet het oogluikend toe.

Het was een spannende rondleiding die met een Nederlandse beschrijving goed te volgen was. Deze krijg je bij de entree als je je tickets koopt.

Het was leuk, leerzaam, spannend en interessant.

De burcht van Bourscheid en de tuinen van Wiltz.

Vandaag een route met stops gepland. Eerst bezoeken we de burcht van Bourscheid. Deze burcht wordt sinds een tijdje langzaam aan ook gerenoveerd net zoalshet kasteel Vianden. Ik verwacht dat ze over 20 jaar wel een heel eind klaar zullen zijn maar nu is het nog volop in opbouw.

Ondanks dat is het zeker een bezoek waard. Je krijgt bij de ingang een soort afstandsbedieningin je eigen taal, waarmee je op diverse plaatsen in de burcht, informatie kan beluisteren. Tevens kan je daarmee ook het geluid beluisteren wat bij de drie filmpjes hoort, die vertoond worden op diverse plaatsen in de burcht.

Een deel van de torens is weer herbouwd alsmede een aantal huizen waarin men woonden. Boven in de huizen zijn tentoonstellingsruimtes met originele meubels en archeologische vondsten.Tevens zijn erfoto's overhet renovatieprocesvan de ruine.

De bannerfoto van deze reislog is het uitzicht vanaf de burcht op het ondergelegen dorp.

Na de bezichting zijn we doorgereden naar Wiltz. Daar hebben we de tuinen (Jardin de Wiltz) bezocht. Deze tuinen zijn ontworpen door diverse kunstenaars enmet verschillende kunstobjecten verlevendigt. Zo is er veel met leisteen gewerkt maar vind je ook Gaudi mozaiek achtige kunstobjecten en een beekloopje.

Er zijnallerlei tuinstijlen, plantsoorten,vijvers en waterloopjes. De tuinen worden onderhouden door werkelozen en gehandicapten en die doen dat vol overgave. Het ziet er erg leuk uit mede door de ruime sortering aan materialen die gebruikt zijn. Elk pad heeft bijvoorbeeld een andere steensoort of bodembedekking. Een deel van de tuinen is nog niet zo lang geleden aangelegd.

Na de bezichtiging van Wiltz was het echt weer om een koele duik in het zwembad van Wiltz te nemen. Daar waren we na deze snikhete dag wel weer aan toe.

Op de terugweg zijn we het bassin Superieure van de SEO (electriciteitscentrale Vianden) in Mont St. Nicolas gaan bekijken. Dit enormebassin lig bovenop een heuvel (hoe kan het bestaan) en is enorm. Dit bassin wordt gebruikt voor extra electriciteitsopwekking als de rivier beneden, bij de stuw, te weinig capaciteit kan leverenin geval vanpiekbelastingen. Dan laten ze water van het hoge bassin naar beneden lopen in het benedenbassin (bassin Inferieur) en wekken hiermee extra stroom op.

Kanovaren op de Sure richting Echternach.

Vorig jaar ging het feest niet door want Kars had toennog geen zwemdiploma. Ik vond het te gevaarlijk om te gaan kanovaren in een rivier met snelstromend water en stroomversnellingen in de BelgischeArdennen. We hadden de kinderen beloofd te gaan kanovaren volgend jaar als Kars wel eenzwemdiploma had en inmiddels heeft zoonlief maar liefsttwee zwemdiploma's en is bezig voor C.

Belofte maakt dus schuld en we konden twee, tweepersoons kano's huren in Wallendorf wat niet zo ver van onze campingaf lag. Op de camping du Rivagebij Ronn's Kano en Mountainbike verhuur, reserveerden wij voor vandaag de kano's. Rond half 11 stonden we klaar en werden rond 11 uurletterlijk te watergelaten.

Meteen toen de kano het water werd ingeschoven, pakte de voorste persoonflink wat water. Hilariteit alom, de beide kinderen hadden pech. Maar ook wij als ouders hadden als snel een sopnatte broek en de tas met droge kleding die achterin stond was dus kleddernat. Gelukkig hadden we mijn tas met waardevolle spullen in een waterdichte ton gedaan (die kan je huren voor 2.50 euro).

De tocht zou tussen de drie en vier uur duren en voer 18 km over deSure, van Wallendorf naar Echternach. Daar keek ik wel wat tegenop, zouden de kinderen maar ook ik, dat wel volhouden ? Het vielgeweldig mee. Binnen een ruime drie uur waren weter plaatse en eigenlijk had het wat mij en de rest van gezin betreft nog wel langer mogen duren. Door de sterke stroming hadden we niet echt hard hoeven werken, behalve het bijsturen in de stroomversnellingen als dat nodig was.

Goed insmeren met zonnebrandcreme was geen overbodige luxe. Ik was mijn enkels vergeten en die waren dan ook prompt flink verbrand. Michel hadeen lichte zonnesteek opgelopen dus ook een petje (zeker op een kaal bolletje) is aan te raden.

Kars trok veel bekijks op het water en op het land. Hij zag er heelschattig uit met zijn dikke zwemvest aan en zijn petje op.. zo'n klein minimanneke, met van die korte armpjes en een reuzepeddel, die werkelijk 18 km lang heel fanatiek heeft zitten peddelen. Hij deed het (evenals zijn zus trouwens) geweldig !

Bij de stroomversnellingen hoorde ik zijn enthousiaste kreten telkens.. en hoesneller hoe leuker. Terwijl Maaike en ik zelf het meer hielden op de veilige route zonder al teveel rotsen in het water. Ik ben niet zo blij met een schurende kanobodem. We hebben een keer een aanvaring met de kant gehad. Toen zaten we opeensin de struiken door een stroomversnelling. We moesten links onder een boogbrug door want in het midden lagen rotsen in het water. Maar het ging zo hard..dat tijdigbijsturen dus niet meer lukte.

Aangekomen in Echternach hebben we, in dit pitoreske plaatsje, rondgeslenterd tussen de leuke winkeltjes en gebouwen. Je kan een wc vinden bij het prehistorisch museum wat schuin tegenover het grote parkeerterrein ligt. Helaas was dat museum net 5 dagen gesloten.

Het is een heel lief leuk stadje,mooie gebouwen, pleintjes, straten. Je kan er heerlijk Italiaans ijs eten overal en ook de Kebab Donnertentjes zijn aan te bevelen.

We gingen uiteindelijk rond half vier met de streekbus terug richting Wallendorf (Luxemburgse oever). Je kan dan voor 3 euro als gezin al terug. Je hoeft met een Court Duree slechts 1.50 per volwassene te betalen. Kinderen tot 12 jaar mochten gratis met de bus mee.

Ik heb wel wat spierpijn gehad in mijn schouders maar verder viel hetmee. Volgend jaar gaan we, als er gelegenheid voor is, zeer beslist weer kanovaren !

Stad Luxemburg.

Een bezoek aan de Stad Luxemburg mocht natuurlijk niet ontbreken. Het bijzondere van deze stad is dat het lijkt alsof deze uit twee verdiepingen bestaat. Een hoog en een heel laag gelegen stadsdeel.

In het laag gelegen stadsdeel vind je ook een heel mooi park met een waterstroompje. Het park wordt goed onderhouden en er rijdt een toeristisch treintje door.

Na door het park gewandeld te hebben, duiken we de stad in. Lekker winkelen, of shoppen zoals Maaike het altijd noemt. Leuke winkels, gezellige pleintjes en een mooi beeld van WIllem II wat druk gefotografeerd werd door een hele horde Japanners.

Wederom een vrij warme dag en we trakteren ons op een milkshake bij de Mac. Die hebben ze hier ook.

Bij deze Mac hebben ze een vreemd systeem om te plassen. Je moet eerst iets bestellen en vragen om wc muntjes. Daarna kan je pas naar het toilet anders gaat de deur niet open. Je zal maar hoge nood hebben.. We hebben misbruik gemaakt vanwege hoge nood. Ik heb de kinderen naar binnen laten glippen met iemand anders want die hielden het niet meer.. de muntjes heb ik later weggegeven aan een stel landgenoten, die het hele systeem ook niet zo konden waarderen.

Op terugweg verdwaalden we in de buitenwijken van Luxemburg. Het is lastig doorheen rijden. Daarbij was een deel van de snelweg nog niet af, dus moest je wel binnendoor. Het deel dat wel klaar was (richting Diekirch) had een 2.5 km tunnel..gloednieuw met een heleboel lichtjes. De kinderen vonden zo'n lange tunnel spectaculair..

Schiessentumpel waterval.

Wederom een waterval maar dit keer meer in het Luxemburgse. Bij Mullertahl te vinden zowel vanaf de weg als vanaf een wandelroute in het dorp.

De Schiessentumpel is een bekende waterval die je ook veel op ansichtkaarten tegenkomt. Er loopt een bruggetje overheen en men kan helemaal tot beneden aan het water komen. Het is lekker pootje baden in koud water of steentjes zoeken in het beekje.

De streek er om heen blijft adembenemend en het is een genot om hier te wandelen en te rijden.

Kasteel Vianden.

Na de Schiessentumpel naar Vianden gereden.

Lang uitgekeken naar het bezoek aan dit kasteel. Alsjongmeisje ben iker geweest in 1975 en toen stond ik tussen de ruines. Nu sta ik een nagenoeg geheel gerenoveerd kasteel wat inmiddels tot het best bezochte kasteel van Luxemburg mag worden gerekend.

En we boffen.. want het is feest.

Er is zoveel te zien en te beleven. Allerlei kraampjes met oude ambachten en streekprodukten die jekan kopen. De mensen zijn allemaal in dekledingstijl van de middeleeuwen, net als sommige bezoekers. We dwalen door de marktlui, ridders, jongkvrouwen, schildknapen en ambachtslui. De diverse kraampjes laten zien hoe de dingen vroeger gemaakt werden.

Weven, houtbewerking, kalligraferen, munten slaan, kleding naaien, koekjes bakken en snoep hakken. Er zijn ook spelletjes en activiteiten te doen. Ei kapot gooien, kruisboogschieten en oefenen met houten zwaarden en pijl en boog. Kars schiet met kruisboogschieten de pijlen via hetafketsen op de kasteelwand zo over de kasteelmuur heen, naar beneden. Ik hoop niet dat er iemand onder heeft gestaan..

Binnen is het kasteel te bezoeken, welke voor de gelegenheid ook gevuld is met kraampjes en in de grote ridderzaal herleven oude tijden met ridderspelen, tambours, vaandelzwaaiers maar ook buikdanseressen (vraag me af of ze die daar toen ook hadden) en doedelzakspelers. Ook was er een goochelaar met messen, ringen en een (ahhhh wat lief, wat een schatje...mamma ik wil ook een) konijn.

De valkenier geeft buiten een demonstratie met zijn valk en laat zijn reusachtige uil zien. En we komen bij een bedelaar met een alleraardigst hondje. We willen hem geld geven maar hij zegt zachtjes : nicht zuviel bitte. Want hij wilt kennelijk niet echt bedelen. Ik bedenk me dat hij het geld dan maar aan het kasteel moet schenken.

Het is een vrolijke boel en ondertussen bewonderen we de deels van binnen al gerestaureerde ruimtes. Een slaapkamer met hemelbed, een grote zaal met prachtige raamnissen en wandkleden. Een kapel met een herdenkingshoek aan Victor Hugo die hier in Vianden veel verbleef als banneling.

Op de zolder vind je marquettes en fotoreportages van de opbouw, uitbouw, verval en restauratie van het kasteel. Een rijke historie met rijke en arme tijden waarin het gesloopt werd wegens faillisement. Alles werd verkocht tot aan de daklei en stenen aan toe. Gelukkig heeft de regering zich er over ontfermt en bouwt sinds 1977 weder op.

Toch wel een hoogtepunt van deze reis voor mij mede ook vanwege de herinnering aan de ruine. Om dan te zien wat het nu is geworden en met hoeveel liefde, passie en vakwerk het is opgebouwd, dat doet me wel wat.

Maaike vindt het bijzonder dat ze hier nu staat net als haar moeder als jong meisjetoentertijd. Ze is precies even oud als ik toen was. Ze wilt dolgraag een middeleeuwse jurk hebben maar die zijn vrij prijzig. Het is immers allemaal handwerk met veel fluweel en goudband.

Maar even sparen en wachten tot je uitgegroeid bent, lijkt mij wel aan te raden.

Het klankenbos oftewel de Klangwanderweg of Klanglandschaft.

Deze wandeltocht had ik in Nederland al op het internet gevonden en wilde ik zeer beslist doen. De Klangwanderweg in Hoscheid is 6.5 km wandelen door een bosrijke omgeving. De wandeling duurt ongeveer 3 uur, afhankelijk hoe snel je gaat. Het is een pittige wandeling met een wat stijle afdaling en klim er in. Maar zeer beslist de moeite waard. Je kan je auto parkeren bij de kerk en daar zijn ook folders en een WC te vinden. Van daaruit volg je de symbolen van de Klang weg. De tocht maakt een grote ronde en je komt langs de andere kant van Hoscheid het dorp weer in waar de tocht dan weer eindigt bij de kerk.

Onze kinderen zijn 6 en 10 en hebben het met wat moeite erg goed vol kunnen houden. Dit is medete danken aan de aard van dit wandelpad. Er zitten namelijk 17klankactiviteiten verscholen in dit pad waar de kinderen telkens konden halt houden en mee mochten spelen. Staatsbosbeheer in Nederland zou hier een leuk voorbeeld aan kunnen nemen, het zou een erg leuke aanvulling zijn op de huidige speelbossen. Misschien een idee in samenwerking met een kunstacademie ?

Na de inspannende tocht waren we moe maar apetrots dat we zo'n tocht toch uitgelopen hadden. Normaliter komen we in een vlak Nederlands boslandschap niet verder als de 3.5 km en dan zijn de kids het meestal wel beu. Maar juist de afwisseling, de spanning van wat zal het volgende klankspel zijn en het spelen daarmee maakte de tocht leuk en goed te doen voor ze.

Hoscheid is trouwens een prachtig klein plattelandsdorpje met een veel bloemen. Sowieso is het hier overal zo netjes en overal hangen plantenbakken vol met rijkbloeiende bloemen. Voornamelijk Surfinia's en Petunia's maar ook Geraniums, Afrikaantjes en Margrieten. De bloemenweelde overal in de dorpen is iets wat echt opvalt.

Het lijkt net of iedereen zijn uiterste best doet om zijn huis zo mooi mogelijk met bloemen te versieren. Maar ook de gemeentes onderhouden hun wegen, parken en pleinen fantastisch. Zo schoon, mooi en netjes.. De gekleurde stucwerken op de huizen maken van een straat vaak een sfeervol geheel. Terrakleuren of juist lavendelblauwe huizen, tot Bordeauxrood of maisgeel. Soms doet het denken aan een Art Deco buurt.